Tandarts Loosdrecht | Tandenknarsen
Nadat cariës en tandvleesziekten jarenlang de grootste bedreiging vormden voor ons gebit, komt er nu een "derde" gebitsziekte in toenemende mate opdagen: Bruxisme ofwel "tandenknarsen of tanden klemmen".
tandenknarsen, bruxisme, tandarts
16344
page-template,page-template-full_width,page-template-full_width-php,page,page-id-16344,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-title-hidden,qode-theme-ver-6.3,wpb-js-composer js-comp-ver-5.3,vc_responsive

Tandenknarsen

Tandenknarsen (Bruxisme)

Nadat cariës en tandvleesziekten jarenlang de grootste bedreiging vormden voor ons gebit, komt er nu een “derde” gebitsziekte in toenemende mate opdagen: Bruxisme ofwel “tandenknarsen of tanden klemmen”. De eerste twee tandheelkundige volksziektes zijn min of meer onder controle, maar de derde wil bij menige tandarts nog wel eens vragen oproepen.

Wat is bruxisme?

Bruxisme is het beste te omschrijven als het met geweld over elkaar heen schuiven van tanden en kiezen, of ook wel het met kracht op elkaar klemmen van tanden en kiezen. Het geeft een schurend of knarsend geluid. Het merendeel geschiedt ’s nachts, en dan meestal in de vorm van knarsen.(ook wel slaapbruxisme genoemd) Ook komt het overdag voor, maar dan meestal in de vorm van klemmen.(ook wel tandklemmen-overdag of waakbruxisme genoemd) Aan deze beide vormen liggen vermoedelijk verschillende oorzaken ten grondslag.
Tandenknarsen komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor. Vrijwel iedereen heeft wel een periode in zijn of haar leven waarin wordt getandenknarst. Dit is meestal van voorbijgaande aard. Problemen ontstaan pas als het aan blijft houden en klachten gaat geven. Er is dan sprake van een overmatig gebruik van de kauwspieren, ook wel hyperactiviteit genoemd. Bruxisme kan een aantal nadelige gevolgen hebben voor het gebit.

– Er kan abnormale slijtage optreden een de tanden en kiezen, zelfs zodanig dat de voortanden zelfs niet of nauwelijks meer zichtbaar zijn bij het lachen.

– De kauwspieren kunnen door het “trainings effect” dat ontstaat door het herhaald aanspannen van deze spieren, dikker worden ter plaatse van de kaakhoek. Dit kan voor sommige mensen een esthetisch probleem vormen.

– Ook kan er uitgebreidere schade ontstaan aan de kiezen en tanden: stukken tandglazuur en/of vulling kunnen afbreken, door de herhaalde overbelasting. In uitzonderingsgevallen kunnen “gezonde” kiezen zelfs doormidden breken of barsten, met meer of minder ernstige pijnklachten als gevolg.

– Ook kan er spierpijn optreden in de kauwspieren en kunnen er kaakgewricht problemen ontstaan, alhoewel de laatste tijd steeds duidelijker wordt dat hier geen direct verband bestaat.

Hoe komt u erachter dat u knarst?

Knarsen wordt ontdekt doordat u er zelf achter komt, doordat uw kiezen of kauwspieren pijnlijk worden. Het kan ook dat uw partner er u op wijst dat u ’s nachts wel heel erg veel kabaal maakt door het knarsen. Ook kan uw tandarts het signaleren, doordat hij een abnormale slijtage aan uw gebit waarneemt. De wetenschap van nu stelt echter dat de diagnose bruxisme door middel van een speciaal “slaaponderzoek” pas echt objectief is vast te stellen.

Welke factoren spelen een rol bij het ontstaan?

Terwijl vroeger een grote rol werd toegedicht aan de vorm van tanden en kiezen en de manier waarop deze op elkaar bijten, wordt nu een veel grotere rol toegedicht aan de invloed van het Centrale zenuwstelsel.

– Zo worden slaapstoornissen in verband gebracht met nachtelijk knarsen.

– Erfelijke factoren spelen ook een rol (40-60%!), verder beïnvloeden zaken als stress, roken en alcoholgebruik het voorkomen ervan. Bij rokers wordt knarsen 2x vaker geconstateerd.

– Bepaald medicijn gebruik zoals Prozac wordt momenteel in verband gebracht met knarsen. XTC pillen evenzo.

– Bepaalde ziekten in het centrale zenuwstelsel worden ook in verband gebracht met knarsen.

De oorzaak van knarsen is multifactorieel: Er is geen duidelijke oorzaak aanwijsbaar; doch er zijn diverse factoren, zoals genoemd, die het optreden en verloop van de “aandoening” bepalen.

Wat kunnen we eraan doen?

Wat betreft de behandeling van bruxisme moeten we twee zaken onderscheiden:

– Het voorkomen van schade door – en voorkomen van bruxisme zelf. (preventie)

– De behandeling van de nadelige gevolgen van bruxisme, zoals extreme slijtage, pijn in de spieren.

De behandeling van de nadelige gevolgen van bruxisme

Allereerst dient bruxisme in een zo vroeg mogelijk stadium te worden behandeld, om schade aan het gebit zoveel mogelijk te voorkomen. De behandeling zal dan ook altijd aanvangen met de bovengenoemde behandelmogelijkheden.
Vervolgens kan de tandarts met een scala aan mogelijkheden veel doen om uw gebit weer op een stabiele wijze te herstellen. Het gebruik van witte vulmaterialen staat hierbij voorop, omdat dit relatief eenvoudig en zonder al teveel schade is aan te brengen. Zo kunnen voortanden bv. weer hun normale uiterlijk krijgen. Is de situatie gedurende wat langere tijd stabiel gebleven, dan komt duurzaam herstel door middel van kronen ter sprake. Orthodontie (een beugel) kan eveneens in specifieke gevallen soelaas bieden, dit evt. in combinatie met het “witte” vulmateriaal.

Preventie van schade door – en het behandelen van bruxisme zelf

Het belangrijkste feit in de preventie is het leren onderkennen van het probleem zelf. U dient zich allereerst bewust worden gemaakt van het feit dat u knarst, leren herkennen wanneer u dit doet en leren begrijpen dat dit knarsen/klemmen ongewenst is. Er dient hierbij een onderscheid gemaakt te worden tussen slaap- en waakbruxisme. Er zijn drie soorten hulpverleners die u kunnen helpen:

– de tandarts

– de fysiotherapeut

– de psycholoog

De tandarts kan u helpen met een uitleg over het probleem. Alleen al in het feit dat hij u wijst op het feit dat bv klemmen overdag onverstandig is, kan al een zet in de goede richting geven. Ook voedingsadviezen zijn in dit verband belangrijk. Zo kunnen veel zure dranken nog eens een extra verlies van tandmateriaal geven. .
Ook kan de tandarts voor u een splint of spalk maken. Dit is een uitneembare plaat van doorzichtige kunsthars van 2-3 mm dik, die over uw boventanden worden aangebracht, en welke m.n.. gedurende de nacht wordt gedragen. De vraag is momenteel of het knarsen hierdoor nu echt verminderd, maar het speelt wel een heel belangrijke rol in het voorkomen van schade aan het gebit zelf.
Bij forse slijtage van de hoektanden kan het opbouwen van de hoektanden met wit vulmateriaal (composiet) ook enig soelaas bieden, omdat de onderkaak daarmee bij knarsbewegingen minder schade kan aanrichten.
Het toedienen van medicijnen is nog experimenteel, doch mogelijk dat we in de toekomst hier meer van kunnen verwachten. De fysiotherapeut kan u helpen als er sprake is van nadelige gevolgen bij bruxisme, zoals pijn in de kauwspieren en bewegingsbeperking. (U kunt de mond niet goed opendoen)
Onstspanningsoefeningen, massage en het u bewustmaken van het knarsen/klemmen wat u doet kunnen soelaas bieden, met als uiteindelijk doel een gedragsverandering.
De psycholoog kan u helpen bij het doorbreken van het ongewenste gedragspatroon, in dit geval “het knarsen”. Om leren gaan met stress, ontspanningsoefeningen, en tips voor het verkrijgen van een betere nachtrust, kunnen in dit verband een belangrijke bijdrage geven. Ter ondersteuning van de psychologische benadering is er nu een “cursus bruxisme” die men kan lopen in een groep mensen met eenzelfde problematiek. Ook is er een goede voorlichtingsfilm beschikbaar die u kan helpen bij het herkennen van het probleem. www.acta.nl

Raadpleeg altijd uw tandarts, die u kan adviseren, helpen en eventueel doorverwijzen naar therapeuten die gespecialiseerd zijn in deze problematiek!